Εκκλησίες & Ξωκλήσια

Σπουδαίο μεσαιωνικό οικοδόμημα και στολίδι του χωριού αποτελεί η μεσαιωνική εκκλησία που είναι αφιερωμένη στους Αγίους Βαρνάβα και Ιλαρίωνος.

H εκκλησία των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος, πρωτοκτίστηκε πιθανότατα, κατά τον 8ον ή  9ον αιώνα, σαν τρίκλητη καμαροσκέπαστη βασιλική, στο κεντρικό κλίτος της οποίας βρίσκονται τρεις τρούλοι, ενώ στο κέντρο των πλαγίων κλιτών, η ημικυλινδρική καμάρα διακόπτεται από ένα  μικρότερο τρούλο, που βρίσκεται στα πλάγια του κεντρικού τρούλου του μέσου κλίτους. Έτσι ενώ διατηρείται η μορφή της βασιλικής, εξωτερικά η στέγη διαμορφώνεται σε σταυρόσχημη. Ο τύπος δηλαδή του πεντάτρουλου  ναού της Κύπρου αποτελεί κατά κάποιο τρόπο μεταβατικό τύπο.

Η σημερινή όμως εκκλησία, δεν είναι η αρχική εκκλησία. Η πεντάτρουλη εκκλησία αντικατέστησε άλλη ίσου μεγέθους και ίσης μορφής καμαροσκέπαστης βασιλικής.  Από την βασιλική αυτή, σώζεται τμήμα του βόρειου τοίχου, χαμηλά κάτω από το νεώτερο καμπαναριό, ενσωματωμένο στον βόρειο τοίχο της πεντάτρουλης εκκλησίας του 12ου αιώνα που σώζεται μέχρι σήμερα, ενώ σε έρευνα που είχε γίνει πριν από το 1960 στο εσωτερικό του ναού, βρέθηκε σύνθρονο και η βάση λίθινου τέμπλου το οποίο ήταν ευθύγραμμο.

Στις αρχές του 12ου αιώνα κτίστηκε η σημερινή πεντάτρουλλη εκκλησία των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος.

Πετρόκτιστη εξωτερικά, Τρίκλητης Βασιλικής πεντάτρουλλης, με τρεις τρούλους στο κεντρικό κλίτος και άλλους δύο, στα άλλα δύο κλίτη,  κτισμένη στο κέντρο του χωριού. Η θύρα με την οποία επικοινωνεί ο νάρθηκας με τον κυρίως ναό, είναι εν μέρει μεσαιωνική και επισκευασμένη πριν από 30 περίπου χρόνια. Στην εκκλησία διασώζονται μερικά υπολείμματα από τοιχογραφίες του 15ου αιώνα, όπως αξιόλογες εικόνες (Χριστού, Αποστόλου Παύλου, Αγίου Βαρνάβα, Παναγίας, Υπαπαντής του Χριστού16ου αιώνα, και εικόνα των αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος του 16ου αιώνα).  Σώζονται ακόμη τα βημόθυρα του εικονοστασίου του 16ου αιώνα, που αντικαταστάθηκε από το σημερινό εικονοστάσιο. Άλλα δύο τμήματα αγιογραφιών που διακρίνονται μέχρι σήμερα στη  βορειανατολική πλευρά του ναού, σε πεσσό (κολώνα)  στο ύψος του τέμπλου, με παράσταση τη Παναγία τη Βρεφοκρατούσα και στη δυτική πλευρά του ναού σε κεντρικό πεσσό, με παράσταση του Προφήτη Δαυίδ.

Αξιόλογη είναι η εικόνα του Προδρόμου που έχει επιζωγραφισθεί. Στο νάρθηκα της εκκλησίας, είναι εκτεθειμένα θωράκια που ανήκαν πιθανώς στο τέμπλο της προηγούμενης εκκλησίας, ή στο τέμπλο του 12ου αιώνα της σημερινής εκκλησίας. Το νεότερο τέμπλο είναι του 16ου αιώνα, ξυλόγλυπτο, αντικατάσταση του λίθινου  παλαιού τέμπλου. Οι άγιες εικόνες που το  πλαισιώνουν, χρονολογούνται από τον 13ο αιώνα, όμως οι περισσότερες φαίνεται να είναι κατασκευή του 16ου αιώνα.

Είναι επίπεδη εκκλησούλα στο εσωτερικό της και δε διαθέτει γυναικωνίτη. Το καμπαναριό της ψηλό, πετρόκτιστο, εφάπτεται του ναού, όμως είναι νεώτερης κατασκευής. Ο περίβολος άνετος, μεγάλος και πλακοστρωμένος.

Σήμερα με πρωτοβουλία του τμήματος αρχαιοτήτων,  γίνονται ριζικές  αναπαλαιώσεις στο κτίριο του ναού, τόσο εξωτερικά, αλλά κυρίως στο εσωτερικό.

Τα λείψανα των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος, υπάρχουν στη εκκλησία και φυλάγονται στο ιερό, σε ειδική λειψανοθήκη. Γιορτάζονται πανηγυρικά στις 21 Οκτωβρίου, όπου ολόκληρη η κοινότητα τιμά την μνήμη των Αγίων.

Επίσης στην κοινότητα Περιστερώνας, εδώ και τριάντα χρόνια γιορτάζεται πανηγυρικά η Κυριακή των Βαΐων, γιορτή που εορταζόταν στη Μόρφου,  μεταφέρθηκε και γιορτάζεται στη εκκλησία των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος.

Λίγο πιο κάτω, στα νοτιοδυτικά του κεντρικού ναού των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος, βρίσκεται το εξωκλήσι της Αγίας Βαρβάρας.

Το εξωκλήσι αυτό κτίστηκε τον 16ον αιώνα, με την άνεση να φιλοξενήσει γύρω στους εξήντα πιστούς. Θεωρείται το αρχαιότερο παρεκκλήσι στη κοινότητα Περιστερώνας.

Αρχιτεκτονικά είναι κτισμένο μονόχωρο, καμαροσκέπαστο και εξωτερικά είναι πετρόκτιστο. Ο περίβολος του παρεκκλησίου, εδώ και πέντε χρόνια έχει συντηρηθεί και επιστρωθεί, με την συμβολή του τμήματος αρχαιοτήτων με χαλίκια. Καμπαναριό δεν υπάρχει, παρά μόνο ένα σήμαντρο.

Είναι απέριττο παρεκκλησάκι με πλούσια αγιογραφική τέχνη στο εσωτερικό του. Παλαιότερα, ήταν ολόκληρος ο ναός αγιογραφημένος. Σήμερα όμως τα υπολείμματα περιορίζονται μόνο στο ιερό και στον κυρίως ναό. Το τέμπλο είναι ξύλινο και απλό. Οι εικόνες είναι όλες νεότερες, εκτός από αυτή της Αγίας Βαρβάρας, η οποία ανάγεται στον 18ον αιώνα και έχει μεταφερθεί από την Μ. Ασία.

Το παρεκκλήσιο λειτουργείται μια φορά το χρόνο, κατά την ημέρα της γιορτής της Αγίας Βαρβάρας, στις 4 Δεκεμβρίου.

Σύμφωνα με την παράδοση, στα δυτικά του ναού της Αγίας Βαρβάρας υπάρχουν ερείπια από το ναό του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου.

Το εξωκλήσι που είναι αφιερωμένο στον Άγιο Αντώνιο, βρίσκεται και αυτό κοντά, στα δυτικά του ναού, των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος.

Σύμφωνα με τη παράδοση βεβαιούται ότι κτίστηκε πάνω σε παλαιότερο εκκλησάκι, που ίσως αυτό με την πάροδο των χρόνων να καταστράφηκε.

Αρχιτεκτονικά είναι μονόχωρο, καμαροσκέπαστο και ανάγεται στον 18ον αιώνα. Εξωτερικά είναι πετρόκτιστο και πρόσφατα με τη συμβολή της κοινότητας, έχει συντηρηθεί η εξωτερική πέτρα. Καμπαναριό υπάρχει και είναι ξύλινο στα νοτιοδυτικά του ναού.

Εσωτερικά, το εξωκλήσι είναι απλό και επίπεδο χωρίς την παρουσία αγιογραφιών. Το τέμπλο του πρόσφατα (2003) αντικαταστάθηκε, είναι ξυλόγλυπτο, καθώς και οι άγιες εικόνες που το πλαισιώνουν είναι και αυτές πρόσφατης κατασκευής.

Το εξωκλήσι λειτουργεί  την ημέρα της γιορτής του Αγίου Αντωνίου, στις 17 Ιανουαρίου, καθώς και για ολόκληρο τον Ιανουάριο, όπου  γίνονται όλες οι λειτουργίες στο παρεκκλήσιο αυτό.

Στα βόρεια της κοινότητας, λίγο έξω από το χωριό και εντός του κοιμητηρίου, βρίσκεται ο ναός που είναι αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο.

Κτίστηκε μεταξύ του 18ου – 19ου αιώνα. Είναι μικρό εκκλησάκι και αρχιτεκτονικά είναι κτισμένο μονόχωρο, καμαροσκέπαστο. Εξωτερικά είναι πετρόκτιστο. Εσωτερικά είναι απλό εκκλησάκι, καθώς και το τέμπλο του απλό ξύλινο του 20ου αιώνα.

Οι άγιες εικόνες που το πλαισιώνουν, είναι και αυτές πρόσφατης κατασκευής του 20ου αιώνα.  Το εκκλησάκι λειτουργείται αρκετές φορές τον χρόνο.

Εδώ γίνονται και όλες οι νεκρώσιμες ακολουθίες και λειτουργούνται όλα τα ψυχοσάββατα. Ο Άγιος Γεώργιος, γιορτάζεται στις 23 Απριλίου και στις 3 Νοεμβρίου, μέρα της αποκομιδής των λειψάνων του Αγίου.

Το παρεκκλήσιο, το οποίο ανήκει στην Εκκλησία Περιστερώνας, βρίσκεται η βορειοανατολική πλευρά του κτιρίου του Πολυδύναμου Κέντρου Ηλικιωμένων «Άγιος Αντώνιος» . Ο λόγος της επιλογής του συγκεκριμένου χώρου δεν είναι τυχαίος, αφού η ανέγερση του εν λόγω παρεκκλησίου έχει ως ένα από τους βασικούς σκοπούς της, την ικανοποίηση των λειτουργικών και πνευματικών αναγκών των ηλικιωμένων μας. Εκεί τόσο οι ηλικιωμένοι μας , όσο και οι συγγενείς τους, θα μπορούν να λειτουργούνται συχνά, να προσεύχονται να εξομολογούνται και να παίρνουν δύναμη από το Θεό για να αντιστέκονται στο πόνο , τις θλίψεις και τις σωματικές δυσκολίες και αδυναμίες τους.

Το παρεκκλήσιο έχει αποφασισθεί να αφιερωθεί εις μνήμη του Οσίου και Θεοφόρου πατρός ημών Νικηφόρου του Λεπρού, ενός σύγχρονου Αγίου που κοιμήθηκε μόλις το 1964 και του οποίου ο βίος αποτελεί ένα λαμπρό παράδειγμα και πρότυπο για όλους μας και ιδιαίτερα για τους εμπερίστατους αδελφούς, λόγω των πολλών ασθενειών αλλά και της μεγάλης υπομονής και πίστης που υπέδειξε μέχρι τέλους ο Άγιος

ΒΙΝΤΕΟ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΛΜΠΟΥΜ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ

© Copyright 2024 - Περιστερώνα / Designed & Developed by NETinfo Plc